วันอาทิตย์ที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554

ประวัติพ่อขุนผาเมือง

อนุสาวรีย์พ่อขุนผาเมือง
      อนุสาวรีย์พ่อขุนผาเมือง  ตั้งอยู่ที่บริเวณสี่แยกพ่อขุน  จุดตัดทางหลวงหมายเลข  /12  (พิษณุโลก-ชุมแพ)  กับทางหลวงหมายเลย  21  (สระบุรี-หล่มสัก)  อำเภอหล่มสัก  จังหวัดเพชรบูรณ์
 อนุสาวรีย์พ่อขุนผาเมืองประดิษฐานอยู่บนพระแท่นอย่างสง่างามในท่าประทับยืน  พระพักตร์มองตรงไปทางทิศตะวันออก  พระหัตถ์ขวาทรงพระแสงดาบ  หันปลายจรดพื้น  อันเป็นพระอิริยาบถในท่าที่หยุดพักการศึกสงคราม
      พ่อขุนผาเมือง  ปรากฏชื่อในหลักศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่  2  ( จารึกวัดศรีชุม)
 ทรงเป็นโอรสพ่อขุนนาวนำถุม  ผู้ครองเมืองราด กษัตริย์ขอมยกพระราชธิดาคือพระนางสิงขรเทวีให้อภิเษกสมรสด้วย  พระราชทานนามสถาปนาเป็น  กมรเต็งอัญศรีอินทรบดินทราทิตย์  และพระราชทานพระขรรค์ไชยศรี  เป็นเครื่องราชกกุธภัณฑ์
      ต่อมาพระองค์ร่วมกับพ่อขุนบางกลางหาว  ยึดเมืองสุโขทัยคืนจากขอมสมาสโขลญลำพง  ทรงยกพ่อขุนบางกลางหาวเป็นกษัตริย์  พร้อมทั้งยกตำแหน่ง  กมรเต็งอัญศรีอินทรบดินทราทิตย์  อันเป็นการอภิเษกพระสหายให้เป็นกษัตริย์สุโขทัย
 ถึงแม้ว่าหลักฐานทางประวัติศาสตร์จะไม่ชี้ชัดว่าเมืองราดอยู่บริเวณใด  แต่ชาวเพชรบูรณ์สำนึกในคุณงามความดีของพ่อขุนผาเมืองที่มีต่อชาวไทย  ทรงเป็นเจ้าเมืองผู้กอบกู้อิสรภาพกรุงสุโขทัยจากขอม  ทรงเสียสละไม่เห็นแก่ลาภยศ  อำนาจ  โดยเสียสละให้พ่อขุนบางกลางหาวพระสหายเป็นกษัตริย์ครองกรุงสุโขทัย  ชาวเพชรบูรณ์จึงพร้อมใจกันสร้างอนุสาวรีย์พ่อขุนผาเมือง  เพื่อลำลึกถึงคุณงามความดีของพระองค์
     คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่  10มิถุนายน  พ.ศ.2518  มอบให้กองหัตถศิลป  กรมศิลปากร  เป็นผู้สร้าง  ต่อมาเมื่อวันที่  9  มีนาคม  พ.ศ.2520  สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ  สยามมกุฎราชกุมารได้เสด็จทรงไปประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์อนุสาวรีย์พ่อขุนผาเมือง  ณ  สี่แยกพ่อขุน  ตำบลน้ำชุน  อำเภอหล่มสัก  เมื่อสร้างพระรูปพ่อขุนผาเมืองเสร็จเรียบร้อยแล้ว  ชาวจังหวัดเพชรบูรณ์ได้อัญเชิญมาประดิษฐานบนพระแท่น  เมื่อวันที่  29  พฤษภาคม  พ.ศ.2527  สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ    ได้เสด็จพระราชดำเนินมาทรงประกอบพิธีเปิดอนุสาวรีย์พ่อขุนผาเมือง  เพื่อเป็นศูนย์รวมพลังจิตใจของชาวเพชรบูรณ์  เมื่อวันที่  30  สิงหาคม  พ.ศ.2527
      จากหนังสือวัฒนธรรม  พัฒนาการทางประวัติศาสตร์  เอกลักษณ์และภูมิปัญญา  จังหวัดเพชรบูรณ์